Deur trapp'n

Het is 30 april, een datum die onverbrekelijk verbonden is met koninginnedag. De bus heeft ons zojuist na ruim 17 uur in metropool Lima afgezet. Het rood-wit-blauw wappert lustig op het hypermoderne kantoorcomplex, dat we vinden aan de zeer eigentijds gepimpte boulevard. Wat we zien, is een toren van glas, maar in ons hoofd vervormt het glas zich tot ivoor. Koninginnedag bestaat niet meer nu moeder en zoon van zetel hebben gewisseld. Geluk bij een ongeluk, de ambassade zou in dat geval zeker gesloten zijn geweest. Nu sluiten ze pas morgen, om de deur 5 dagen later weer te openen op 6 mei. De mevrouw achter het loket blijft letterlijk en figuurlijk op grote afstand. Ze kan de pasfoto gelukkig zorgvuldig op de lijntjes plakken. Met het track en trace nummer dat we krijgen, kunnen we volgen in welk stadium en waar het document is. Terwijl wij stil staan, reist het ID van Jan nog even verder door Zuid Amerika (Santiago Chili).

Meerdere keren per dag staren we naar het schermpje van onze tablet. Zes dagen geen verandering in de status: admitted at front office on 30 april 2014 (mooi Nederlands). Welke mogelijkheden we hebben, is afhankelijk van de tijd die ons rest nadat alle formaliteiten klaar zijn. We hebben geen idee of we moeten rekenen in dagen of weken. Het wordt wel krap allemaal. Over een aantal dagen verloopt onze permit voor Peru. Het fietsen zetten we eerst maar even uit ons hoofd.

Vijf minuten nadat we de afspraak bij de Amerikanen hebben gecanceld een mailtje van de Nl ambassade: u kunt uw noodpaspoort afhalen. Amerikanen weer gebeld, afspraak terug kunnen draaien. Naar de Nl ambassade: paspoort scoren. We hebben nog 30 minuten om voor sluitingstijd naar de Peruaanse immigratiedienst te fietsen voor een stempel. Zonder stempel kunnen de Amerikanen niet aan het werk en Jan niet het land uit. Racen door het waanzinnige Limaanse verkeer. Vijf minuten te laat, stempelafdeling werkt sowieso alleen maar 's ochtends, maar bluf me naar binnen. Langdurig met stempelaarster in gesprek, hele truckendoos open aan beide kanten van de balie, die uiteindelijk de manager er maar bij haalt. Effect: geen stempel. Morgen terugkomen met formuliertje zus en papiertjes zo. En, oh ja, gaat u even langs de Bank de Nacion, betaal daar 12 Sol (3 Euro) en neem het reçu ook mee, anders geen stempel (rijen tot 50 meter voorbij de bank).

Op het eerste gezicht is de Amerikaanse ambassade een onneembaar fort. Een betonnen gebouwencomplex dat eruitziet als een bunker. Wanneer we om 7 uur 's ochtends aan komen fietsen staat er al een lange rij wachtenden voor de deur. Line 1 voor loket 1, wanneer je dat hebt weten te passeren mag je door naar line 2. Uiteindelijk door detectiepoortjes en opnieuw in een wachtruimte. De mensen om me heen zijn opvallend netjes gekleed, fris geschoren en gekapt, alsof er een belangrijke gebeurtenis wacht. Dit is letterlijk: 'dress to impress'. De indruk die je maakt is mogelijk van invloed op de beslissing van de ambtenaar. Er heerst een nerveuze, afwachtende stemming. Een visum voor de VS vraag je niet voor niks en die krijg je ook niet zo maar. Ik zie mensen elkaar omhelzen als ze horen dat de aanvraag wordt goedgekeurd. Ook ik ben nerveus, niet omdat ik verwacht dat ik het visum niet zal krijgen, maar omdat ik bang ben dat het misschien weer een hoop gedoe geeft wat weer een heleboel tijd vraagt.
De jonge man achter het loket is zeer belangstellend: “Wat is er gebeurd; hoe reizen jullie?” Hij is 'impressed' en belooft alles te zullen doen om ons zo snel mogelijk weer op pad te helpen. Tranen liggen op de loer. In de hele bureaucratische santemekraam ontmoet ik hier voor het eerst iemand die zich niet verschuilt achter protocollen en regeltjes. Hij puzzelt wat met een agenda en zegt dan resoluut: “We can't do it in one day, but tomorrow is possible”. Zijn lach als reactie op mijn “great” is geweldig.

Niets is wat het lijkt; zo wordt een onneembaar fort een meedenkend mens en blijkt een glazen gebouw in werkelijkheid een ivoren toren van beton.

Reizen op de fiets betekent: willen, doen, initiatief nemen, sturen, plannen en vooral 'deurtrapp'n'. Niet de beroving op zich houdt ons erg bezig; dat gegeven had ons zeker niet tot stilstand gebracht. Het zijn de geïnstitutionaliseerde machten in deze wereld, het opdelen van onze aarde in staten, mensen onderwerpen aan de macht van die staten, het cultiveren van de angst voor de ander. Macht en de angst die te verliezen proberen we onder controle te houden door de ruimte en de vrijheid van mensen in te perken met regeltjes en documenten. Ongedocumenteerd betekent in die wereld dat je 'niet bestaat'. We ervaren aan den lijve de consequenties hiervan.

Al onze oplossingsgerichte strategieën en doorzettingsvermogen hebben we in de strijd gegooid. We hebben misschien wel het lastigste stuk van de hele reis afgelegd hier in Lima: slecht wegdek, offroad, flink klimmen, soms even afstappen omdat het net even te steil is, wisselende stemmingen. Het is gelukt!

We berekenen dat we nog ruim een week kunnen fietsen. Een busreis van 28 uur brengt ons dit weekend in Guayaquil (Ecuador). Vandaar fietsen we de laatste 600 km. naar Quito.

Op naar Ecuador! (...en we gaan nog niet naar huis...tomtiedomtiedom.)